Psikosomatik hastalık, stres ve sıkıntının fiziksel bir durumu kötüleştirmesi veya bu durumu tetiklemesiyle ortaya çıkar.
“Psiko” kelimesi “zihinle ilgili” anlamına gelirken, “somatik” kelimesi “bedenle ilgili” anlamına gelir.
Psikosomatik Hastalık Türleri
Modern tıpta, stres ve sıkıntının yalnızca fiziksel durumları tetikleyip tetiklemediği tartışılmaktadır. Bunun nedeni, çoğu durumun birden fazla faktör tarafından tetiklenmesidir; çünkü vücudumuz oldukça karmaşıktır.
Diyabet, kalp hastalıkları, obezite gibi birçok fiziksel hastalığın da psikosomatik faktörleri içerdiği ve stresin bu hastalıkları kötüleştirdiği kabul edilmektedir.
Psikosomatik Hastalık ve Somatik Semptom Bozukluğunun Farkı
Psikosomatik hastalık ve somatik semptom bozukluğu her ikisi de psikolojik sorunlar ve fiziksel semptomlar veya hastalıkların bir bütünüdür. Ancak, neden-sonuç ilişkileri farklıdır.
Somatik semptom bozukluğu, aşırı şekilde fiziksel semptomlara odaklanma (ağrı gibi) ve bunun günlük işlevselliği etkilemesiyle ortaya çıkar. Psikosomatik hastalık ise stresin fiziksel durumları kötüleştirmesiyle ortaya çıkar.
Psikosomatik Hastalıkların Belirtileri
1-Göğüs ağrısı veya kalbinizi hızla çarpıyormuş gibi hissetmek
2-Yorgunluk veya uyuyamama (insomnia)
3-Baş ağrıları ve baş dönmesi
4-Titreme veya sarsılma
5-Yüksek tansiyon
6-Kas gerginliği veya çene sıkma
7-Mide veya sindirim sorunları
8-Cinsel işlev bozukluğu
9-Zayıflamış bağışıklık sistemi
Psikosomatik hastalıkların belirtileri, altta yatan fiziksel duruma bağlı olarak değişir.
Psikosomatik Hastalıkların Nedenleri
Bazı insanlar, strese karşı daha duygusal ve fizyolojik olarak hassastır. Bu kişiler, psikosomatik hastalıklar geliştirmeye daha yatkın olabilirler. Stres yaşadığınızda, vücudunuzda sinir sistemi dengesinin değişmesi, kan basıncı ve kan şekerinin artması, iltihaplanma gibi değişiklikler meydana gelir.
Çoğu insan, kısa süreli stresin fiziksel ve zihinsel olarak üstesinden gelebilir. Ancak kronik veya şiddetli stres, vücut ve zihin üzerinde yıpranmalara neden olabilir. Bu tür değişiklikler sıklıkla meydana gelir veya olması gerekenden daha uzun sürer ve vücut sistemlerine zarar verir.
Araştırmacılar, bir kişinin psikosomatik hastalıklara daha yatkın olmasına neden olan pek çok faktör olduğunu düşünüyor. Bu faktörler arasında genetik, kişilik özellikleri ve çevresel biyolojik faktörler bulunmaktadır.
Psikosomatik Hastalık Tanı ve Testleri
Psikosomatik hastalık, özel bir tanı kriteri olmayan bir hastalıktır. Eğer stresin etkileyebileceği bir fiziksel durumunuz varsa (örneğin kalp hastalığı gibi), sağlık uzmanınız stres seviyenizi sorarak fiziksel sağlığınızı etkileyip etkilemediğini değerlendirebilir.
Psikosomatik Hastalık Tedavisi ve Yönetimi
Psikosomatik hastalıkların tedavisi, stresin katkı sağladığı veya kötüleştirdiği her fiziksel duruma yönelik farklıdır. Ancak sağlık uzmanınız, özellikle stresinizi yönetmeye yönelik psikoterapi (konuşma terapisi) gibi terapiler ya da antidepresan gibi ilaçlar önerebilir.
Psikosomatik Hastalıkların Önlenmesi
Psikosomatik hastalıkları tamamen önlemek zor olsa da, stres yönetimi için bazı yöntemler geliştirebilirsiniz. Bu yöntemler, fiziksel semptomları hafifletmeye veya önlemeye yardımcı olabilir.
Sonuç olarak; psikosomatik hastalıklar, yaşam boyunca gelip gidebilir. Ancak, tedavi ile somatik ağrı semptomları zamanla yönetilebilir ve azaltılabilir.
Egzersiz ve Ruh Sağlığı incelemek için TIKLAYINIZ